Wanneer je weinig heil meer ziet in je relatie lijkt scheiden een logisch vervolg. Toch is bij elkaar blijven vaak beter, bewijzen de harde cijfers. En al helemaal als er kinderen zijn.
Op het hoogtepunt van onze relatie lijkt het prachtig: samen gaan we verder. We leggen ons vast in huizen en huwelijken, beloven ten overstaan van vrienden en familie om er voor elkaar te zijn in voor- en tegenspoed. We krijgen kinderen en nemen ons heilig voor om ze een stabiele, veilige basis te bieden. Dienen hobbels zich daadwerkelijk aan, dan is het romantische er een beetje af. Voor velen is de vraag dan ook reëel: doe ik mezelf niet vreselijk tekort door bij deze partner te blijven?
Vijf jaar later weer blij met elkaar
Het klinkt plausibel: door te scheiden ruim je een probleem uit de weg en dan staat de deur naar geluk en groei weer wagenwijd open. Maar uit veel onderzoek uit de afgelopen tien jaar is duidelijk geworden dat bij elkaar blijven helemaal zo gek niet is.
De Amerikaanse sociologe Linda Waite volgde 645 koppels die hun huwelijk als ‘ongelukkig’ bestempelden. Na vijf jaar keek ze hoe het hun was vergaan. Sommigen waren inmiddels gescheiden, maar een groot deel was nog bij elkaar.
Wat bleek: maar liefst tweederde van de ongelukkige stellen die toch bij elkaar waren gebleven, was vijf jaar later gewoon weer blij met elkaar. Vooral de huwelijken uit de ongelukkigste categorie waren opgebloeid: 80 procent daarvan viel vijf jaar later in de categorie ‘gelukkig getrouwd’. Het ging indertijd slecht met hun relatie, en juist toen ze dachten dat het niet erger kon… ging het beter.
Ongelukkiger na scheiding
We knappen blijkbaar minder op van een scheiding dan we misschien zouden denken, blijkt uit stapels onderzoek. Gescheiden mensen -zelfs als ze hertrouwen- zijn over het algemeen minder gelukkig en minder gezond dan getrouwde. De meeste van deze cijfers gaan over huwelijken, maar gaan evengoed op voor relaties zonder papiertje.
Vooral wie een middelmatige relatie beëindigt, gaat hard achteruit in welbevinden. Uit elkaar gaan vermindert wel een aantal bronnen van stress en onvrede, verklaart Waite, maar er ontstaan ook weer nieuwe door: het verdelen van de inboedel, de reacties van de kinderen, financiële achteruitgang, gevoelens van rouw en spijt, een verhuizing naar een kleinere woning, regelingen wie wanneer de kinderen mag zien, nieuwe relaties.
Conflicten nemen in de regel dan ook niet af door een scheiding, maar juist toe, blijkt uit verschillende onderzoeken. Niet alleen omdat er in één klap meer onderwerpen zijn om ruzie over te maken, maar ook omdat partners minder hun best doen voor elkaar, nu het gemeenschappelijke doel is veranderd in ieder voor zich.
Kinderen en een scheiding
Er kleeft nog een groot nadeel aan het opbreken van huwelijken die niet dramatisch slecht zijn. Want vaak is er een derde partij betrokken: de kinderen. En voor hen is juist dit soort scheidingen moeilijk te verkroppen, blijkt uit onderzoek. Alleen als ouders echt heel heftige ruzies hebben en vijandig staan tegenover elkaar, hebben kinderen er iets aan als ze uit elkaar gaan.Mindere periodes horen erbij
Waar veel mensen zich op verkijken, is dat elke relatie wel mindere periodes heeft, die ook weer kunnen overgaan. De tropenjaren met jonge kinderen bijvoorbeeld, de stress van een nieuwe baan, een verhuizing, een ziekte. Dat hoeft niet te betekenen dat er iets fundamenteel mis is met je relatie.
Amerikaanse onderzoeker Paul Amato ziet vooral onze gestegen verwachtingen als boosdoener. Jonge mensen zeiden in de jaren vijftig en zestig desgevraagd dat ze trouwen waardevol vonden omdat het hun een stabiele thuishaven gaf, economische zekerheid, en de mogelijkheid om een gezin te stichten. Tegenwoordig geven jongvolwassenen heel andere redenen op: ze verwachten dat het huwelijk een diepe bron van liefde en emotionele voldoening zal zijn. En die verwachtingen, zegt Amato, zijn veel lastiger in te lossen.
Scheiden maakt niet altijd gelukkiger. Hoe ga je samen door?
Aan de relatie werken
Sinds de negatieve effecten voor de kinderen steeds bekender zijn geworden bij het grote publiek, kiezen meer mensen ervoor om toch bij elkaar te blijven. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe krijg je je relatie weer op de rails na ontrouw, hoe los je eeuwig terugkerende conflicten op, hoe blaas je nieuw leven in een relatie waaruit alle passie lijkt verdwenen?
Linda Waite wilde weten hoe ‘haar’ ongelukkig getrouwde stellen erin slaagden vijf jaar later weer een plezierige relatie te hebben. Ze zocht een aantal van hen op voor een nader gesprek. Hieruit kwamen ruwweg drie manieren naar voren waarop hun huwelijk was gered:
1. Sommige relaties werden beter doordat de partners actief aan hun problemen werkten: ze gingen in therapie, maakten meer aandacht en tijd voor elkaar vrij en verbeterden de communicatie.
2. Andere stellen zaten gewoon stug de problemen uit. Op den duur werden veel bronnen van conflict en stress vanzelf minder: de financiën verbeterden, de tropenjaren met de kinderen waren over, en zelfs de pijn van ontrouw vervaagde.
3. Tot slot waren er de huwelijken waarin de partners afzonderlijk gelukkiger werden. Ze stelden hun verwachtingen bij en zagen de ander niet meer als de enige bron van geluk. Als ze hun diepste gedachten niet bij hun partner kwijt konden, deelden ze die met een goede vriendin.
De omstandigheden, niet de persoon
Wat Waite bovendien opviel: veel stellen waarmee het beter ging, schreven de huwelijksproblemen toe aan omstandigheden en niet aan de persoon. Ze zagen bijvoorbeeld dat de ruzies in de eerste zware jaren met jonge kinderen voortkwamen uit de toegenomen druk op beide partners, en niet omdat ze niet bij elkaar zouden passen of omdat ze handelden uit onwil.
De motivatie om bij elkaar te blijven maakt je extra tevreden met je relatie. Omgekeerd gaat de kwaliteit van een relatie achteruit zodra de partners een accepterende houding aannemen tegenover scheidingen. Wanneer een scheiding ook tot de mogelijkheden behoort, wordt de toekomst namelijk onzekerder. En daardoor gaan de partners er sneller aan twijfelen of hun relatie wel goed zit.
Een relatiedip is heel normaal. En aan ongelukkigheid in de liefde valt veel te doen, als je je ervoor inzet. Het beste is om te voorkomen dat het S-woord valt. Dat betekent: al in een vroeger stadium aan je relatie gaan werken.
Bron:
https://www.psychologiemagazine.nl/web/Artikelpagina/Scheiden-maakt-niet-altijd-gelukkiger.-Hoe-ga-je-samen-door.htm?tag=scheiden&utm_source=TripolisDialogue&utm_medium=email&utm_term=nieuwsbrief&utm_content=&utm_campaign=Nieuwsbrief20160915_Scheiden